آچار جغجغه یا باقی دستههای آچار بوکس یک زبانه مکعب مستطیل به اندازه سوراخ چهارگوش روی سریها دارد و قابلیت نصب انواع سریها را دارد. به علت شکل استوانهای این سریهای آچار اینگونه آچار برای پیچهایی که ته لوله یا جایی که جای چرخش دسته آچارهای معمولی نیست ایده ئال و تقریباً تنها راه حل است.
از ابزارآلات دستی است که از مکانیزم هرزگردی برای انجام کارهای باز و بستن پیچ و مهرهها به کار میبرد. این ابزار دارای یک چرخ دنده اصلی است که با چرخاندن آن، دندانههای ضامن فنردار به شیارهای مخصوصی لغزش پیدا میکنند. این مکانیزم منحصر به فرد باعث میشود که کاربر بتواند بدون نیاز به برداشتن از روی پیچ یا مهره، آن را باز یا ببندد. به خاطر صدای خاص جغجغه ای است که به این نام مشهور است.
نحوه کار آچار جغجغه ای
برای درک بهتر نحوه کارکرد آچار جغجغه، به مروری بر عملکرد آن خواهیم پرداخت. وقتی کاربر چرخ دنده آچار را در یک جهت میچرخاند، دندانههای ضامن به سمت بالا لغزش پیدا کرده و به شیار بعدی سقوط میکنند. این عمل باعث باز کردن پیچ یا مهره میشود.
در صورتی که کاربر چرخ دنده را در جهت مخالف دوران دهد، دندانههای ضامن به داخل شیار فشار میآورند و از دوران آچار جلوگیری میکنند.
اکثر آچارهای جغجغه دارای دو ضامن و یک کلید اهرمی هستند. کلید اهرمی وظیفه انتخاب ضامن دومی را برای دوران در جهت مخالف انجام میدهد
انواع آچار جغجغه ای
در این بخش به بررسی انواع مختلف آچارهای جغجغه میپردازیم:
جغجغه معمولی
آچارهای جغجغه معمولی دارای سرهای ثابت با اندازههای مختلف هستند که برای باز و بستن پیچها و مهرههای معمولی کاربرد دارند. این آچارها به عنوان ابزار اصلی در جعبه ابزار هر خانه و کارگاه معمولاً حضور دارند.
جغجغهای
این نوع آچارها دستههای چرخان دارند که به کاربر این امکان را میدهند تا با نیروی بیشتری به پیچها و مهرهها چرخش دهند.