آچار بکس (جغجغه)

آچار بکس (جغجغه) نوعی آچار تک دسته است؛ و تعدادی سری. آچار این سری‌ها یکسویشان یک سوراخ چهارگوش دارد و در سوی دیگر هر کدام نری یا مادگی انواع اشکال پیچ و مهره‌ها را در سایزهای گوناگون دارد. از مهمترین ابزارآلات دستی است.

آچار بکس چیست؟

آچار بکس از هر نوعی که باشد، از یک دسته یا بدنه اصلی و تعدادی سری تشکیل میشود. سری‌ها یا سوکت‌ها در زبانۀ مکعب‌شکل جغجغه یا دسته قرار می‌گیرند. به دلیل شکل استوانه‌ای سری‌های بکس، این ابزار برای فضاهایی با دسترسی محدود که در آن‌ها جایی برای چرخش دسته آچارهای معمولی نیست، انتخاب ایده‌آلی است. شکل استوانه‌ای شیاردار آچار بکس مانند آچار رینگی است و بخش آچارخور پیچ و مهره را کاملا درگیر می‌کند. معمولا در هر استوانه ۶، ۸ و یا ۱۲ شیار وجود دارد.

مکانیزم کارکرد آچار بکس به این شکل است که گشتاور یا تُرک (Torque) با کمک نیروی ضربه‌ای یا انفجاری ایجاد می‌شود. این نیرو به‌وسیله دست، باد، برق یا باتری تامین می‌شود و به‌قدری زیاد است که می‌توانید به‌راحتی پیچ‌ها را باز کنید و ببندید.

درایو آچار بکس در انتخاب نوع مناسب آن اهمیت ویژه‌ای دارد. با توجه به کاربرد مورد نظر، باید از آچار بکس با درایو سایز ۲/۱، ۴/۱، ۴/۳، ۸/۳ و ۱ اینچی استفاده کنید.

مهم‌ترین کاربرد آچار بکس، گیرش کامل پیچ و مهره توسط سری آن و انتقال نیروی پیچشی دست به ابزار است تا کاربر راحت‌تر بتواند پیچ و مهره را باز کند یا ببندد.

با استفاده از آچار دسته بلندتر، دیگر لازم نیست نیروی زیادی برای پیچاندن پیچ‌ها صرف کنید. امکان دسترسی به قطعات داخلی و دور از دسترس ماشین‌آلات مختلف و افزایش سرعت کار نیز از مهم‌ترین کاربردهای آچار بکس محسوب می‌شود.

تنوع بالا در تعداد و نوع سری‌ و سوکت، همچنین سایزهای مختلف دسته و سری، قابلیت کاربرد این ابزار را در تعمیر خودرو، کارهای تاسیساتی و مکانیکی، کارهای فنی خانگی، تعمیر و نگهداری توربین و تجهیزات و ماشین‌آلات صنایع پتروشیمی، نفت و گاز و … بیشتر می‌کند.

آچار بکس‌ متغیر

مواقعی که با پیچ‌های زیادی سروکار داریم استفاده از آچار بکس ثابت حرفه ای نیست ؛ برای هر پیچی یک آچار مخصوص می‌خواهیم که باعث می‌شود محیط کار شلوغ‌تر شود و همچنین هزینه‌های خود را هم دارد. در این مواقع چیزی که عوض می‌شود بکس است نه دسته‌ی آچار. برای همین استفاده از آچاری که مادگی آن قابلیت تعویض دارد ایده‌ی خوبی است.

تعداد قطعاتی که در یک جعبه بکس قرار دارد را با واحد پارچه شمارش می‌کنیم. در نامگذاری این جعبه‌ها تعداد قطعات را هم می‌گوییم.در ادامه قطعات مختلفی را که در یک جعبه بکس وجود دارند معرفی می‌کنیم.

در یک جعبه بکس، بکس‌ها از نظر طول پایه‌ای که دارند از یکدیگر متمایز هستند و برای هر کدام کاربری‌های متفاوت وجود دارد. مثلاً برای دسترسی به پیچی که در عمق قرار دارد بکسی را انتخاب می‌کنیم که پایه‌ی آن بلند است.

از آنجا که بکس‌ها محل تجمع نیرو برای باز یا بستپن پیچ‌ها است توجه به جنس بدنه‌ی آنها هنگام خرید خیلی مهم است.

غالبا برای استفاده با دست،  بکس ها به رنگ نقره ای یا کروم ساخته می شوند و برای استفاده با دسته بکس های پنوماتیک یا الکتریکی، بکس به رنگ تیره یا مشکی عرضه می شود. برای استفاده در موارد خاص، بکس های رنگی را هم میسازند.

دسته بکس های الکتریکی یا پنوماتیک نیروی زیادی برای باز و بسته کردن یپچ وارد می‌کنند و بکس باید بتواند مقاومت بیشتری را از خود نشان دهد. برای همین در این موارد استفاده از یک بکس فشار قوی گزینه‌ی مناسبی است. در واقع در صنعت ابزار سازی این بکس‌ها باید از جنس آلیاژ کروم مولبیدن ساخته شوند. تا در برابر تنش و پیچش مقاوم بوده و کمترین استهلاک را داشته باشد.

خرید آچار بکس (جغجغه) های متغیر آزادی بیشتری به ما می‌دهند. این آچارها به‌صورت یک مجموعه و در قالب جعبه بکس تولید می‌شوند. این جعبه‌ها قطعات مختلفی دارند که بعضی از آنها که معمول هستند را نام می‌بریم: